Yetim Aylığı Nasıl Alınır?

Yetim aylığı almak için internet üzerinden, e – devletten veya SGK il ve ilçe müdürlüklerinden başvuru yapmak gerekir. Online olarak yetim aylığı başvurusu yapmak için e – devlet hesabına giriş yapmak gerekir. Sosyal Güvenlik sayfasından ölüm yardımı ve dul ve yetim aylığı talebi sayfasına girilir. Burada başvuru talebi oluşturulur. Bu başvurudan sonra bizzat başvuru da yapmak gerekir. Müracaat işlemi tamamlandıktan sonra yetim aylığı alınabilir.

Dul ve Yetim Aylığı Nedir?

Dul ve yetim yardımı sigortalı çalışan kişi öldüğünde geride kalan eş ve çocuklara sağlanan sosyal yardımdır. Sigortalı kişi öldüğünde eşine dul aylığı, çocuğa yetim aylığı ödenir.

Çocuğun erkek ya da kız olması yetim aylığı almasını engellemez. Bununla birlikte, erkeklerin dul ve yetim aylıkları, kız çocuklarına ödenenden farklıdır. 18 yaşından sonra, erkekler yetim aylığı alamaz; bu nedenle aylıkları kesilir. Ancak erkek çocuk okumaya devam ederse, 20 yaşına kadar yetim aylığı almaya devam edebilir. Erkek çocuk yüksek öğrenim görmeye devam ederse 25 yaşına kadar yetim aylığı almaya devam edebilir. Kızlarda yaş şartı yoktur. Kız çocuğu evli olmadığı veya sigortalı bir işte çalışmadığı sürece yetim aylığını almaya devam edebilir.

Kimler Yetim Aylığı Alabilir?

Yetim aylığı alabilecek kişiler ölen kişinin çocuklarıdır. Aynı zamanda vefat eden sigortalının eşi de dul aylığı alabilir. Vefat eden kişinin eşi yeniden evlenene kadar, kaç yaşında olursa olsun dul maaşını almaya devam eder. Kız çocuklar da evlenene veya herhangi bir işte sigorta yaptırana kadar yetim aylığı alabilirler. Ancak erkek çocukların yetim aylıkları eğitime devam etmiyorsa 18 yaşında kesilir.

Vefat eden sigortalının ebeveynleri de bu maaşı alma hakkına sahiptir. Burada iki başvuru gerekliliği karşılanmalıdır:

• Sigortalının vefat tarihi itibariyle eşine ve çocuklarına ödenecek toplam aylığın sigortalının aylığından az olması
• Geçimini vefat eden sigortalı tarafından sağlandığının gösterilmesi

Bu iki koşul aynı anda karşılanırsa, sigortalının ebeveynleri de dul ve yetim aylığı alabilir. Tabii bunların dışında ebeveynlerin herhangi bir geliri olmaması gerekir.

Mama ve bez yardımı başvurusu nasıl yapılır? Yazısına göz atabilirsiniz.

Dul ve Yetim Aylığı Almak İçin Hangi Belgeler İstenir?

Dul ve yetim aylığı almak için talep edilen evraklar aşağıda verilmiştir:

• Kimlik fotokopisi
• Ölüm belgesi
• Veraset ilamı
• Öğrenim gören çocuk varsa öğrenim belgesi

Eğer başvuru online olarak yapılıyorsa sistemde bilgiler kayıtlı olduğu için herhangi bir belge gerekmez. Fakat bazı durumlarda sigortalının ölüm bilgileri e – devlete düşmemiş olabilir. Bu durumda direk SGK il ve ilçe müdürlüklerine bu belgelerle müracaat etmek gerekir.

Dul ve Yetim Aylığı Nasıl Hesaplanır?

Dul ve yetim aylığı hesaplama için bazı yüzdelik hesaplamalar yapmak yeterlidir. Sigortalının ölümünden sonra, yasal sahibi olarak geride bırakılan eş ve çocuklar yetim ve dul maaşları alır. Sosyal Güvenlik Kurumu, sigortalının aldığı emekli maaşının veya sigorta primine dayalı gelirinin %75’ini hakkı olan eş ve çocuklarla sınırlandırır. Diğer bir deyişle, ölen sigortalının maaşının sadece %75’i eş ve çocuklarla paylaşılmaktadır. Burada vefat eden kişimin aylığının % 50’si dul aylığı olarak eşe, kalan %25’i ise yetim aylığı olarak çocuklara verilir. Ölen sigortalının çocuğu yoksa, anne dul aylığının %75’ini tek başına alır. Eğer vefat eden sigortalının 2 çocuğu varsa çocuklar %12.5’ar oranda eşit yetim aylığı alır. Yetim ve dul aylıklarının bağlanma oranları şu şekildedir:

• Sadece eş varsa çocuk yoksa eş %75 alır.
• Çalışan ya da emekli aylığı alan eş %50’sini alır.
• Eş ve 1 çocuk varsa %60 eş; %30 çocuk alır.
• Eş ve 2 çocuk varsa %50 eş; %25 birinci çocuk, %25 ikinci çocuk alır.
• Sadece tek çocuk varsa %50 alır.
• Sadece 2 çocuk varsa %40, %40 alırlar.

Dul ve Yetim Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?

Dul ve yetim aylığının kesilmesi yardımı kimin aldığına bağlı olarak değişir. Aşağıda bu özel durumlar verilmiştir:

• Eş: Ölen kişinin eşi yeniden evlenirse dul aylığı tamamen kesilir. Bir iş bulursa maaşının %75’ini değil, yalnızca %50’sini alır.
• Kız çocuğu: Kız çocuğu evlenmezse veya sigortalı bir işte çalışmazsa, ömür boyu yetim aylığı almaya devam edebilir. Evlenirlerse nakit olarak 2 yıllık yetim aylığı alma hakları vardır. Bu sözde çeyiz parasıdır.
• Erkek çocuğu: Kızların aksine erkeklerin yaşı ve eğitimi gözlenir. Oğlan 18 yaşına geldiğinde herhangi bir sorun yaşamasa da yetim maaşlarını bu tarihten sonra almaya devam etmesi için akademik eğitimine devam etmelidir. Eğitimlerine devam ederlerse 20 yaşına kadar yetim aylığı almaya devam ederler; yüksek öğrenime sahiplerse 25 yaşına kadar yetim aylığı almaya devam ederler.
• Engelli çocuklar: Bakıma muhtaç çocuklar, eğitim almaya devam edip etmediklerine, yaşlarına bakılmaksızın yetim aylığı almaya devam edebilirler.

KOSGEB engelli desteği nedir, nasıl alınır? Yazısına da göz atabilrisiniz.

Dul ve Yetim Aylığı Aynı Anda Alınabilir Mi?

Dul ve yetim aylığının aynı anda alınıp alınamayacağı oldukça merak edilmektedir. Eşi ölen kadınlara dul emekli maaşı, ebeveynleri ölen kadınlara yetim aylıkları verilir. Bazı durumlarda bu iki maaşı almak mümkündür. Aslında bu durum mümkün değil gibi görünse de yönetmeliklere göre tamamen yasaldır. Ancak burada bazı koşulların karşılanması gerekir:

• Eş ve ebeveynler ölümden önce emekli maaşı almalı veya dul eşin yetim aylığı için yeterli sigorta primi ödenmelidir.
• İki ölüm ödeneği almanın bir diğer şartı, eşin ve ebeveynin sigorta durumlarının farklı olması gerekir.
• Diğer bir koşul da, aylığı alacak kişinin herhangi bir geliri olmaması veya sigortalı işe girmemesidir. Ayrıca evlenirse bu aylıklar kesilir.
• Son şart, ebeveynlerden veya eşlerden birinin ölümünün 1 Ekim 2008’den önce gerçekleşmesidir.

Bu şartlar yerine getirildiği takdirde kişiler hem dul hem de yetim aylığı alabilir.